تکنولوژی‌های نوین در استخراج و تولید نفت و گاز

تکنولوژی‌های نوین در استخراج و تولید نفت و گاز

نمی توان کتمان کرد که صنعت نفت و گاز همچنان یکی از بزرگترین و پرسودترین صنایع جهان به حساب می آید. طبیعتاً این حوزه هم مانند دیگر حوزه های صنعتی طی سالیان دچار تغییر و تحول فراوان شده است و تکنولوژی های جدید به شکل های مختلف برای پیشرفت آن به کار رفته اند. در ایران هم با همین دیدگاه، شرکت های دانش بنیان وارد این حوزه شده اند. با ما در مجموعه فن بنیان همراه باشید تا در این مطلب به بررسی فناوری های دانش بنیانی بپردازیم که می توانند به کمک این صنعت در کشورمان بیایند.

 

صنعت نفت و گاز در ایران و جهان

استفاده از نفت در خاورمیانه هزاران سال سابقه دارد، تا جایی که مطرح می شود در سومر و بابل از نفت و قیر به کرات استفاده می شده است. همچنین سال ها در ایران و کشورهای اطراف آن، از نفت موادی مانند روغن بدست می آمد که کاربردهای گسترده داشت. با این حال تبدیل این فرآورده به سوخت از اواسط قرن نوزدهم میلادی با اختراع موتورهای احتراق داخلی مطرح شده است.

در این زمان هنوز موتورهای بخار رایج بودند که بیش از حد بزرگ و بیش از حد ضعیف بودند تا به کمک آنها بتوان وسایل نقلیه تولید کرد. اما وقتی موتورهای احتراق داخلی به استفاده از سوخت های فسیلی روی آوردند، مشخص شد که این مواد در حجم اندک انرژی به مراتب بیشتری از بخار تولید می کنند و بنابراین به سرعت بدل به استاندارد جدید سوختی شدند.

آمریکا و کشورهای اروپایی در استفاده از تکنولوژی برای تبدیل نفت به انرژی از دیگر نقاط جهان جلوتر بودند و به سرعت کمپانی های بزرگ برای این کار تأسیس شد. صنعت نفت ایران از دوره قاجار شکل گرفت و با ورود فناوری های حفاری و استخراج آغاز شد. طی دهه های بعد، تاریخ ایران با نفت و ملی شدن آن گره خورد. امروزه هم ستون فقرات اقتصاد ایران را نفت و گاز تشکیل می دهند.

با این تفاسیر و تاریخچه طولانی مدت صنعت نفت در ایران، انتظار داریم فناوری در این حوزه مورد توجه ویژه ای قرار گرفته باشد. اما این اتفاق متاسفانه رخ نداده است. سابقه و عمر صنایع نفت و گاز ایران اینجا به ضرر ما تمام شده است، چون تفکر سنتی و کهنه گرای حاکم بر آن به تغییر در ساختار و فرآیندها روی خوش نشان نمی دهد.

در نتیجه با شرایطی روبرو شده ایم که هر وسیله مدرن که فرآیندهای چند ده ساله استخراج، فرآوری و انتقال نفت را دستخوش تغییر کند چندان استقبال نمی شود. این موضوع با بررسی شرایطی که این تجهیزات در سطح جهان پدید آورده اند، عمق مشکل را بیشتر نمایان می کند و نشان می دهد که چرا طرح دانش بنیان بخشی از توجه خود را به این حوزه معطوف کرده است.

 

تکنولوژی تجهیزات صنعت نفت و گاز

فناوری های نوین در سه زمینه متفاوت استخراج، فرآوری و تجهیزات جانبی به صنعت نفت و گاز کمک می کنند. در هر کدام از این زمینه ها با تجهیزاتی روبرو هستیم که یا آنچه در گذشته انجام می شد ساده تر انجام می دهند یا غیرممکن ها را برای این صنعت ممکن می کنند. برای مثال:

  1. تجهیزات حفاری و استخراج جدید می توانند به عمق بیشتر دست پیدا کنند، در شرایط محیطی دشوارتری کار کنند و سرعت استخراج را بالا ببرند
  2. در فرآوری و بهره برداری می توان ناخالصی ها را به دقت و با هزینه کمتر از نفت جدا کرد، تجهیزاتی مانند مشعل ها و پمپ ها را تقویت نمود و فرآیند انتقال مواد استخراجی را تسهیل کرد
  3. به کمک تجهیزات جانبی پیشرفته می توان فعالیت سکوهای نفتی را ارتقا داد، امنیت آنها را تقویت کرد و بهره وری عملکردشان را چند برابر نمود

متاسفانه همان طور که گفتیم، از گذشته چندان تمایلی در میان شرکت ها برای تولید این قبیل دستگاه ها در ایران وجود نداشته است. خبر خوب این است که تلاش هایی برای مدرن سازی فرآیندها و سیستم ها انجام شده است و کم کم به این سمت در حال حرکت هستیم، اما خبر بد این است که در مقایسه با بسیاری از کشورها مانند کشورهای حاشیه خلیج فارس هنوز راه زیادی برای مدرن کردن صنعت نفت و گاز در پیش داریم.

مشکل دیگر هم که نمی توان آن را نادیده گرفت، بحث تحریم هایی است که صنعت ما با آنها دست و چنجه نرم می کند. در این وضعیت حتی اگر تمایل به مدرن سازی هم فراگیر شود، همچنان دستگاه های لازم به ایران وارد نمی شوند. بنابراین شرکت های دانش بنیان وارد عمل شده اند و دولت هم با این طرح از تلاش های آنها حمایت می کند.

 

دانش بنیان برای صنعت نفت و گاز چه تجهیزاتی تولید می کند؟

شرکت های دانش بنیان با به کارگیری فناوری و دانش روز، تلاش می کنند فراتر از آنچه که زیرساخت های عمومی کشور اجازه می دهد حرکت کرده و محصولاتی که صنایع برای تهیه آنها باید ارز از کشور خارج کنند، بدون این کار تأمین می کنند. در حوزه نفت و گاز هم این تلاش وجود دارد و گرچه تعداد شرکت های فعال در این زمینه به نسبت حوزه های دیگر آنقدرها چشمگیر نیست، همچنان تلاش برای تولید دستگاه های لازم این صنعت ادامه دارد.

مهمترین تجهیزات حوزه نفت و گاز که در طرح دانش بنیان برای آنها تأییدیه در نظر گرفته شده و شرکت ها مشغول کار روی آنها هستند، عبارتند از:

  1. تجهیزات پیشرفته اکتشافی مانند لرزه نگارهای پیش رفته، ژئوفون و بلاستر
  2. تجهیزات چاه پیمایی و چاه آزمایی مانند LWD، DST و FBDST
  3. رشته های حفاری (Drill String)
  4. واحدهای نمودارگیری از گل حفاری
  5. تجهیزات سیمان حفاری مانند BTM Plug
  6. تجهیزات تزریق اسید به چاه
  7. انواع مته های حفاری
  8. تجهیزات دکل حفاری
  9. تجهیزات سکوهای دریایی
  10. تجهیزات حفاری جهت دار مانند Gyro و MWD
  11. انواع SSV، SSSV، Packer و Blow out Preventer
  12. نرم افزارهای شبیه سازی عملیات های استخراج و میادین نفت و گاز
  13. سامانه های کنترل هوشمند فرآیند استخراج
  14. تفکیک گرهای پیشرفته مانند تفکیک گرهای دو فازی گاز-مایع
  15. تجهیزات سر چاهی مانند فوران گیرهای اتوماتیک
  16. شیرهای صنعتی، مشعل ها، بویلرها، مبدل های حرارتی و مبدل های برودتی پیشرفته صنعت نفت
  17. تجهیزات پیگ رانی
  18. فناوری های خطوط انتقال مانند اسمارت کوپلینگ های دریایی و میراگرهای پیشرفته خطوط لوله

 

جمع بندی

در این مطلب در مجموعه فن بنیان به بررسی تکنولوژی های حوزه نفت و گاز پرداختیم و بحث کردیم که چه فناوری هایی در طرح دانش بنیان برای کمک به این صنعت در نظر گرفته شده اند. در صورتی که تولیدکننده چنین ادواتی هستید یا قصد دارید به هر ترتیب شرکت خود را دانش بنیان کنید، فن بنیان آماده است تا خدمات خود را در اختیار شما قرار دهد.

از توسعه محصول تا آشنایی با راه و چاه دانش بنیان شدن، چگونگی دریافت تأییدیه و پس از آن بهره برداری از تأییدیه برای دریافت حمایت ها، همگی جزو شرح وظایف ما قرار می گیرند. پس اگر می خواهید به راحتی هر چه تمام تر دانش بنیان شوید، همین امروز با کارشناسان فن بنیان تماس بگیرید.

مقالات مرتبط

فرم درخواست مشاوره

برای جلسه مشاوره لطفا فرم زیر را تکمیل نمایید و یا با شماره های درج شده تماس بگیرید.

2 نظر

ارسال نظر

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.