فهرست کالا و خدمات دانش بنیان چیست؟

یکی از شاخص‌ترین و مهم‌ترین معیارهایی که در فرایند ارزیابی و بررسی شرکت‌ها برای اخذ تاییدیه دانش بنیان از معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری مورد توجه قرار می‌گیرد، بررسی فرایند دانش بنیان شدن کالاها و خدمات ارائه شده توسط آن شرکت‌هاست. برای این منظور از سال 1391 که فرایند اجرای قانون با جدیت بیشتری دنبال شد، فهرستی از کالا، محصولات و خدمات دانش بنیان  بعد از گذر از مشکلات و چالش های زیاد تهیه و اساس کار ارزیابی شرکت‌ها قرار گرفت. برای تهیه این فهرست، تجربه های کارشناسان و منابع مختلف داخلی و خارجی مورد بررسی و استفاده قرار گرفتند.

در ادامه ی این مطلب، توضیح بیشتری درباره ی لیست کالای های دانش بنیان ارائه داده و این امکان را را به شما می دهیم که فایل های این موارد را از نسخه سوم تا آخرین نسخه ی منتشر شده ی محصولات دانش بنیان را دانلود کنید.

 

 

فهرست کالاهای دانش بنیان

برخی از این منابع، شامل دسته بندی‌های مراکز انتقال فناوری در دنیا، چارچوب پیشنهادی سازمان مالکیت فکری، دسته بندی آمار سازمان ملل، مطالعات بین المللی مانند تحقیقات سازمان همکاری‌های اقتصادی و توسعه و همچنین استفاده از فهرست‌های مشابه خارجی بود که در طول سال‌های مختلف توسط اساتید و صاحب نظران کشورها و سازمان‌های بین المللی تهیه شده بود.

علاوه بر منابع خارجی ذکر شده برخی تجربیات داخلی مرتبط، به ویژه تجربیات مربوط به حمایت‌های قبلی از شرکت‌های دانش بنیان و طرح‌های برگزیده کشور در جشنواره‌های ملی نیز مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت.

به منظور تهیه فهرست مناسبی که علاوه بر لحاظ نمودن تحولات اخیر فناوری در سطح جهانی، تناسب لازم با آخرین تحولات ملی و کشوری را نیز داشته باشد، شبکه گسترده‌ای از صاحب نظران و متخصصان دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی، صنایع و تشکل‌های بخش خصوصی و همچنین دستگاه‌های دولتی متولی و مرتبط تشکیل و نظرات ایشان اخذ شد.

مواردی نظیر نیاز به فعالیت‌های تحقیق و توسعه متمرکز و برنامه ریزی شده، اهمیت راهبردی و حیاتی برای کشور، وابستگی به خارج در کنار دشواری‌های ناشی از تحریم، نوآوری در سطح ملی و ارزش افزوده از جمله معیارها و ویژگی‌هایی بود که برای گزینش کالاهای دانش بنیان مورد استفاده قرار گرفت.

سرانجام فهرست کالا و خدمات دانش بنیان همزمان با بررسی و ارزیابی اولین شرکت‌های متقاضی تدوین شد. با تلاش‌های معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، این فهرست‌ها، هر ساله به روز رسانی می‌شود. این در حالی است که در سال‌های گذشته ، هر دو سال یک بار این فهرست مورد بازبینی و به روز رسانی قرار می‌گرفت .

برای ثبت شرکت دانش بنیان و کسب اطلاعات لازم در این زمینه به متخصصان مجرب و حرفه ای مجموعه فن بنیان مراجعه کنید.

 

 

ویرایش های فهرست کالا و خدمات دانش بنیان

در این قسمت به بررسی نسخه‌های ارائه شده توسط معاونت علمی پرداخته می‌شود و برای اطلاع بیشتر از فهرست‌ها، می‌توان با دریافت فایل‌ها و مطالعه آن‌ها، اطلاعات دقیق‌تری را دریافت کرد.

نسخه اول فهرست کالا و خدمات دانش بنیان

اولین نسخه از فهرست کالاها و خدمات دانش بنیان در نیمه دوم سال 1391 منتشر گردید. در این نسخه از فهرست کالا وخدمات دانش بنیان، مجموعه مدون و مشخصی از نوع کالا‌ها و خدمات دانش بینان ارائه نشده بود و صرفا اسامی و حوزه‌های محدود چند کالا و خدمات  استراتژیک مورد بررسی قرار گرفته بود.

نسخه دوم فهرست کالا و خدمات دانش بنیان

با توجه به اینکه نسخه اول فهرست کالاها و خدمات دانش بنیان در سال 1391 منتشر شده بود و با توجه به ماهیت متغیر فناوری و تحولات زیاد در نیازها لازم بود که این نسخه اصلاح و تکمیل گردد که این موضوع باعث گردید که صاحب نظران و کارشناسان معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، اقدام به انتشار نسخه جدیدی از فهرست نمایند. حوزه‌های فناوری در این فهرست شامل موارد زیر بود:

1. زیست‌فناوری
2.  تجهیزات پیشرفته ساخت و تولید آزمایشگاهی
3. نفت، گاز و پتروشیمی
4.  فناوری اطلاعات و نرم افزارهای رایانه ای
5.  برق، الکترونیک و سخت افزارهای رایانه ای
6. مواد پیشرفته
7. داروهای پیشرفته و مهندسی پزشکی

---

همچنین در فن بنیان می‌خوانید:

ارزیابان دانش بنیان چه کسانی هستند؟

چگونه استعلام شرکت های دانش بنیان انجام می شود؟

---

نسخه سوم فهرست کالا و خدمات دانش بنیان

با توجه به محدودیت‌هایی که برای بازبینی تمامی حوزه‌های فناوری در ویرایش دوم فهرست کالاها و خدمات دانش بنیان کشور وجود داشت، این فهرست در اسفند ماه سال 1394 منتشر شد. حوزه‌های فناوری در این فهرست شامل موارد زیر بود:

1.  صنایع غذایی
2.  فناوری‌های آب، خاک و هوا
3.  فناوری‌های دریایی
4.  فناوری‌های کشاورزی
5. فناوری‌های دامپروری
6. گیاهان دارویی و طب سنتیپ
7.  فناوری‌های نرم و هویت ساز و فرهنگی
8.  فناوری اطلاعات و نرم افزارهای رایانه‌ای

 

 

نسخه چهارم فهرست کالا و خدمات دانش بنیان

در این ویرایش که در خرداد ماه سال 1396 منتشر گردید، با توجه به تأمین زیرساخت‌ها و نهادهای فنی جهت نظارت جامع بر ارزیابی شرکت‌های متقاضی و تجارب چندساله دبیرخانه در این خصوص از یک سو و دسته بندی همزمان با دو رویکرد حوزه فناوری و کاربرد در ویرایش‌های پیشین از سوی دیگر سعی شد تا در حد امکان ساختار کلی فهرست کالاهای دانش بنیان بر مبنای حوزه فناوری قرار گیرد که این امر باعث کاهش تعداد دسته‌های اصلی فهرست نسبت به ویرایش قبلی گردید که حوزه‌های فناوری در این فهرست شامل موارد زیر بود:

1. فناوری زیستی
2.  مواد پیشرفته و محصولات مبتنی بر فناوری‌های شیمیایی
3. سخت‌ افزارهای برق و الکترونیک، لیزر و فوتونیک
4. ماشین آلات و تجهیزات پیشرفته
5.  داروهای پیشرفته
6.  وسایل، ملزومات و تجهیزات پزشکی
7.  صنایع نرم و هویت ساز و فرهنگی

 

 

نسخه پنجم فهرست کالا و خدمات دانش بنیان

این نسخه که خرداد ماه سال 1397 منتشر گردید در سه حوزه ماشین آلات و تجهیزات پیشرفته، داروهای پیشرفته و محصولات پیشرفته سایر حوزه‌ها بیشترین تغییرات را داشت.

نسخه ششم فهرست کالا و خدمات دانش بنیان

این نسخه که پاییز سال 1398 منتشر گردید یکی از جامع‌ترین و تکمیل‌ترین فهرست کالاها و خدمات دانش بنیان بود. بیشترین تغییرات در این نسخه مربوط به حوزه فناوری اطلاعات، ارتباطات و نرم افزارهای رایانه‌ای بود که این تغییرات با توجه به بازخوردهای متعددی که ارائه شده بود در چهار محور برنامه‌های کاربردی، پلتفرم، زیرساخت‌ها و امنیت فضای تبادل اطلاعات صورت پذیرفته است.

نسخه هفتم فهرست کالا و خدمات دانش بنیان

این نسخه در پاییز سال 1399 منتشر گردید که نسبت به نسخه قبلی تغییر محسوسی نداشت و صرفا تعدادی از کالاها اضافه یا حذف شدند.

نسخه هشتم فهرست کالا و خدمات دانش بنیان

این نسخه جدیدترین و به روزترین نسخه از فهرست کالا و خدمات دانش بنیان بوده که در بهار سال ۱۴۰۰ ارائه شده است. این لیست را می‌توان جامع‌ترین لیست دانست که در حال حاضر، ملاک ارزیابی محصولات جهت اخذ تائیدیه دانش بنیان، این فهرست می‌باشد.

در ادامه می‌توانید اخرین ویرایش از فهرست کالا و خدمات دانش بنیان را دانلود کنید.

در مجموع:

با توجه به توضیحات داده شده، یکی از مهم‌ترین معیارهایی که در فرایند ارزیابی شرکت‌ها برای اخذ تائیدیه دانش بنیان، مورد توجه قرار می‌گیرد، بررسی دانش بنیان بودن کالاها و خدمات ارائه شده توسط آن شرکت هاست که بدین منظور فهرستی از کالاها و خدمات دانش بنیان توسط اساتید دانشگاهی و صاحب نظران تهیه و اساس کار ارزیابی شرکت ها قرار گرفت. در حال حاضر، ملاک ارزیابی محصولات جهت اخذ تائیدیه دانش بنیان، این فهرست می باشد و شامل حوزه های  اطلاعات و نرم افزار،  کشاورزی، برق و الکترونیک، ماشین آلات و تجهیزات پیشرفته، دارو و درمان و  فناوری شیمیایی می‌باشد.