به خصوص در سال های اخیر، عبارت «دانش بنیان» به زمزمه محافل تجاری، اقتصادی و علمی متعددی تبدیل شده است، تا آنجا که حتی عموم مردم هم با این عبارت در اخبار و جراید روبرو شده اند. با این وجود به دلیل اطلاع رسانی ناقص و ضعیف نهادهای مسئول در این خصوص، هنوز درک درستی از آن در میان اقشار مختلف وجود ندارد. برخی این طرح را برای شرکت های دولتی می دانند، برخی آن را دستاویزی برای نهادهای مسئول توسعه علم و دانش برای سرگرم کردن مردم محسوب می کنند و برخی دیگر از اساس، ارزش و اهمیت این مجموعه ها را انکار می کنند. در این مطلب تلاش می کنیم هم این سه گروه را در خصوص فرض های اشتباهشان توجیه کنیم و هم به کسانی که می خواهند بدانند دانش بنیان چیست؟، توضیح مبسوط و کاملی را ارائه بدهیم.
دانش بنیان به شرکت هایی گفته می شود که پایه اصلی این شرکت ها دانش، فناوری و علم می باشد. شرکت های دانش بنیان دارای ایده های ناب و تازه هستند که با بکارگیری این ایده ها در ساخت و تولید محصولات مختلف، می توان زندگی راحت تری برای افراد رقم زد. محصولات و خدمات این شرکت ها برپایه دانش است و برای افراد مختلف کاربرد دارد. در کشور ما شرکت های دانش بنیان با حمایت ها و مزایای مختلفی همراه هستند تا بتوانند راحت تر به فعالیت خودشان ادامه دهند و محصولاتشان را در بهترین حالت ممکن به مردم عرضه کنند. در ادامه به طور کامل در مورد معنی و مفهوم دانش بنیان و همچنین تاریخچه پیدایش این شرکت ها توضیح داده شده است که توصیه می شود حتما مطالعه کنید.
تنها چند دهه پس از جنگ جهانی دوم، کشور ژاپن توانست در دهه 70 و 80 میلادی به رشد اقتصادی بی سابقه ای دست پیدا کند. این رشد اقتصادی آن را از کشور لطمه دیده از جنگ به یکی از اقتصادهای مطرح و توسعه یافته بین المللی تبدیل کرد و حتی برخی تحلیلگران پیشبینی می کردند این کشور می تواند تا آغاز قرن جدید جای ایالات متحده به عنوان اقتصاد اول جهان را بگیرد. گرچه این اتفاق به دلایل مختلف رخ نداد و ژاپن در حد یکی از ده قدرت برتر اقتصادی جهان باقی ماند، اما همچنان دلایل این رشد در محافل اقتصادی به بحث گذاشته می شود. در اواخر دهه 80 شمسی، برخی از تحلیلگران در ایران تلاش کردند برخی از روش های به کار رفته در ژاپن برای دستیابی به رشد سریع با وجود فقدان زیرساخت ها را در کشورمان پیاده سازی کنند که نتیجه این تلاش ها، تدوین قانون حمایت از موسسات و شرکت های دانش بنیان بود.
ایده طرح ساده اما در چهارچوب اجرا شده بی نهایت موفق بود. ژاپن پس از جنگ، بخش بزرگی از زیرساخت های خود را یا از دست داده بود یا آنها را برای جنگ افروزی فرسوده کرده بود. بنابراین این کشور در شرایطی قرار نداشت که بتواند هزینه تأمین زیرساخت ها را برای توسعه و بازسازی خود تأمین کند. از طرف دیگر شهرت منفی آن به خاطر همراهی با هیتلر، باعث می شد که سرمایه گذاری خارجی اندکی هم جذب کند. پس طبق یک طرح ملی، از تمام شرکت ها و کسب و کارهای کوچک و بزرگ خصوصی که فارغ از زیرساخت های موجود به تولید محصولات مبتنی بر تکنولوژی روز دنیا می پرداختند، حمایت های گسترده ای انجام شد. این شرکت ها با تولید محصولاتی که نه تنها نیاز ژاپن را رفع می کرد، بلکه در کشورهای جهان اول هم خریدار داشت، توانستند ارزآوری قابل توجهی برای اقتصاد مجروح ژاپن انجام بدهند و همزمان از خروج ارز از این کشور جلوگیری کنند.
این ایده در اواخر دهه 80 در ایران مطرح شد. کشور تحت تحریم قرار داشت، سرمایه گذاری خارجی سطح قابل قبولی پیدا نکرده بود و ظرفیت های داخلی برای توسعه زیرساخت هم محل بحث شده بود. بنابراین مجلس شورای اسلامی در سال 1389 قانون حمایت را تصویب کرد که به کمک آن می شد حمایت های گسترده ای از برخی شرکت های خصوصی منتخب انجام داد. این شرکت ها با بهره گیری از حمایت های دولتی، می توانستند محصولات و خدماتی ارائه بدهند که ورای توانایی بالقوه زیرساخت کشور بود و بنابراین به کمک آنها می شد اقتصاد ایران را در مسیر توسعه قرار داد. مسئولیت اجرای این طرح و تعیین جزئیات طرح های حمایتی آن بر عهده معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری گذاشته شد و از آن زمان شاهد ارائه خدمات در این زمینه به مجموعه های منتخب هستیم.
اما شاید حالا بپرسید این مجموعه ها و شرکت های منتخب چه ویژگی هایی دارند که مورد حمایت قرار می گیرند؟ به این سوال در ادامه جواب می دهیم.
در گام اول باید بدانید که همه شرکت ها نمی توانند دانش بنیان باشند مگر آنکه محصول آنها بر پایه علم و دانش باشد و به تایید معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری رسیده باشد؛ طبیعتاً هر شرکتی نمی تواند برای دریافت حمایت های طرح دانش بنیان اقدام کند. این موضوع باید ساز و کار صحیح و مشخصی داشته باشد و به همین دلیل است که معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به عنوان مجری طرح، قواعد خاصی را برای تأیید شرکت ها در نظر می گیرد. این قواعد گرچه به مرور زمان در جزئیات دچار تغییراتی شده اند، اما کلیت آنها همچنان باقی است و در بین تمام مجموعه های تأیید شده، فارغ از سال دریافت گواهی دانش بنیان، مشترک هستند.
یک شرکت دانش بنیان در وهله اول، مرکزی است که می تواند دانش را برای تولید یک محصول یا خدمت در سطح و کیفیت بالا به کار بگیرد. این دانش می تواند یک اختراع، مهندسی معکوس یک محصول مشابه پیشرفته یا انتقال فناوری باشد. بنابراین دقت داشته باشید که برای دریافت تأییدیه حتما نیاز نیست وسیله جدیدی اختراع کرده باشید. گاهی اوقات دستیابی به فناوری ساخت یک محصول خاص که تکنولوژی ساخت آن در انحصار چند کشور است، می تواند دلیل کافی برای تأیید شدن باشد، حتی اگر دستگاه مورد نظر به کرات در حوزه های مختلف استفاده شود. مثال بارز این امر بخش بزرگی از تجهیزات بیمارستانی مانند دستگاه MRI است که گرچه اختراع جدیدی نیست، اما تولید آن در داخل می تواند کشور را از واردات بی نیاز کند.
در وهله دوم، باید دقت کنید که این شرکت ها الزاماً نباید تولیدکننده دانش باشند، اما باید بتوانند اثبات کنند که خودشان با به کارگیری دانش به خلق محصول یا ارائه خدمت رسیده اند. به همین دلیل برخلاف تصور بسیاری از فعالان بازار، نیازی نیست همکاری نزدیکی با دانشگاه وجود داشته باشد و الزامی هم برای حضور هیئت علمی دانشگاه ها در شرکت وجود ندارد. تنها مورد مهم وجود یک بخش تحقیق و توسعه یا R&D در شرکت است که متولی تولید محصول یا ارائه خدمت بوده و بر ارتقا دادن آن متمرکز شده است. برای مثال می توان خدمات تعمیرات توربین های نیروگاهی را مثال زد که گرچه یک مجموعه دانش بنیان، علم مورد نیاز برای آن را ابداع نکرده است اما به خاطر سطح بالای کیفیت مد نظر و به کارگیری دانش موجود برای انجام آن می تواند تأییدیه خود را از معاونت علمی دریافت کند.
در وهله سوم، سطح فناوری محصول یا خدمت است که مشخص می کند آیا یک شرکت می تواند به صورت بالقوه تأییدیه بگیرد یا خیر، چون تئوری پردازی و فعالیت بدون داشتن یک خروجی واضح در عمل برای نهادهای مسئول این طرح ارزش اندکی دارد. این موضوع را در ادامه بیشتر می توانیم به بحث بگذاریم که چه محصولی دارای شرایط دریافت تأییدیه است.
شما نمی توانید یک شرکت دانش بنیان ثبت کنید، بلکه باید ابتدا یک شرکت ثبت کرده و ثبت برای دریافت تاییدیه های دانش بنیان اقدام کنید. اگر محصول شرکت شما بر پایه علم و فناوری باشد و به تایید معافیت فناوری ریاست جمهوری برسد، شرکت شما به یک شرکت دانش بنیان تبدیل شده و می توانید از مزایا و حمایت های آن بهره مند شوید. در صورتی که تمایل به آشنایی با روش ثبت شرکت دانش بنیان را دارید می توانید به لینک زیر مراجعه کنید، در این لینک به طور کامل تمامی شرایط و مراحل ثبت شرکت دانش بنیان و دریافت تاییدیه های آن توضیح داده شده است.
آنچه که به عنوان محصول مورد تأیید معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری شناخته می شود، می تواند در حوزه های مختلف صنعتی و پزشکی به کار برود. مواد غذایی، کشاورزی، علم نانو، نفت و گاز، پزشکی و داروسازی، برق و الکترونیک، فناوری اطلاعات و… همگی دسته بندی های متفاوتی هستند که نهادهای مسئول برای محصولات و خدمات در نظر گرفته اند. با این تفسیر پیدا کردن ویژگی های مشترک میان تمام تولیدات کار راحتی نخواهد بود، چون برای مثال ویژگی های نرم افزارها که آنها را واجد شرایط دریافت تأییدیه می نماید تفاوت های عمده ای با مشخصات فرمولاسیون های نانویی خواهد داشت. با این وجود سه ویژگی عمومی وجود دارد که همه محصولات به شیوه های گوناگون با آنها بررسی می شوند. این ویژگی ها عبارتند از:
تولید به دست شرکت تفسیر آسانی دارد: برون سپاری عمده کار یا وابستگی به یک شرکت خارجی (از طریق تهیه لیسانس تولید محصول) مورد قبول نخواهد بود. مجموعه شما باید قادر باشد یک کالا یا خدمت را از صفر طراحی کند، توسعه بدهد و در نهایت تولید نماید. برای مثال اگر در زمینه نرم افزار کار جدیدی انجام داده اید، باید سورس کد را در اختیار داشته باشید.
تکمیل بودن به این موضوع اشاره دارد که محصول یا خدمت نباید در حد ایده و تئوری باشد، بلکه باید حداقل به یک نمونه اولیه که قادر است ایده اصلی شما را عملی کند رسیده باشد. برای مثال اگر مدعی هستید که یک داروی جدید تولید می کنید، باید حداقل در حد نمونه آزمایشگاهی آن را تولید کنید و صرف ارائه طرح و فرمولاسیون کفایت نخواهد کرد. برای مثال اگر در حوزه مواد غذایی فعالیت می کند و روی اصلاح نژاد گونه ای از محصولات زراعی کار کرده اید، گیاه اصلاح نژاد شده باید حداقل در مقیاس آزمایشگاهی مصداق واقعی داشته باشد و بتوان آن را تحت مطالعه قرار داد.
سطح فناوری بالا در این بین تفسیر سخت تری نسبت به دو ویژگی دیگر دارد. فعالیت شرکت باید نسبت به آنچه که به عنوان میانگین فناوری به کار رفته در حوزه فعالیت شما مطرح است، سطح بالاتری داشته باشد. مثلا اگر یک محصول نانوی مقاوم در برابر ضربه و حرارت طراحی کرده اید، باید نسبت به محصولات شبیه به خود هزینه تولید کمتر، مقاومت بالاتر یا وزن کمتری داشته باشد. در واقع برتری محصول بر عمده رقبای خود در بازار به عنوان سطح فناوری آن به حساب می آید. برای مثال یک شرکت داروسازی را در نظر بگیرید. تولید محصولی مثل مسکن استامینوفن گرچه نیازمند سطح دانش و قدرت به کارگیری علم قابل توجهی است، اما در نهایت در حوزه داروسازی یک امر معمول و عادی محسوب می شود. اما همین شرکت اگر در خصوص توسعه داروهایی با نمونه مشابه معدود فعالیت کند، می تواند تأییدیه بگیرد.
اگر قصد دارید برای دریافت تأییدیه معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به منظور قرارگیری در فهرست شرکت های تحت حمایت طرح دانش بنیان اقدام نمایید، باید درک مناسبی از مسیر پیش رو و موانع محتمل داشته باشید. مجموعه فن بنیان با سابقه طولانی، سطح تجربه منحصر به فرد و رزومه پربار قادر است به عنوان راهنمای شما در این مسیر عمل کرده و علاوه بر اینکه اطلاعات لازم برای درک فرآیندهای پیش رو را در اختیارتان قرار دهد، می تواند مسئولیت هدایت شما تا دستیابی به تأییدیه را نیز عهده دار شود. کارشناسان ما منتظر تماس شما هستند تا در اسرع وقت خدمات ما را در اختیار تمام متقاضیان گرامی قرار دهند.
جمع بندی
در این صفحه به طور کامل توضیح داده شد که دانش بنیان چیست و به چه شرکت هایی گفته می شود؛ در واقع به طور خلاصه باید بدانید به شرکت هایی که محصول آنها بر پایه نوآوری، علم و دانش باشد، دانش بنیان گفته می شود. همچنین در این مطلب به طور کامل در مورد تاریخچه پیدایش دانش بنیان در دهه های 70 الی 80 میلادی توضیح داده شد، امیدواریم که این مطلب برای شما مفید بوده باشد، لذا در صورت داشتن هر گونه سوال و ابهام می توانید سوال خود را در انتها این صفحه برای ما بنویسید تا کارشناسان در اولین فرصت پاسخگوی شما باشند.
در این مقاله سعی کردیم تا به طور کامل در مورد شرکت های دانش بنیان و مفهوم این عبارت به طور کامل توضیح دهیم، بنابراین اگر این مطلب را به طور کامل مطالعه کرده باشید حتما می دانید که شرکت دانش بنیان چیست؟ اما ممکن است هنوز جواب سوال خود را پیدا نکرده باشید، لذا در ادامه به برخی از متداول ترین سوالاتی که در این زمینه پرسیده می شود پاسخ داده ایم.
دانش بنیان چیست؟
دانش بنیان به شرکت هایی گفته می شود که یکی از پایه های اصلی فعالیت آنها، علم و دانش و فناوری می باشد. این شرکت ها در صورتی که به تایید معاونت فناوری ریاست مجهوری رسیده باشند، دانش بنیان نامیده می شود.
معنی دانش بنیان چیست؟
کلمه دانش بنیان در لغت به معنی برپایه دانش بودن می باشد، بنابراین شرکتی که بر اساس دانش و علم در حال فعالیت است شرکت دانش بنیان می باشد.
چرا باید دانش بنیان شویم؟
زیرا شرکت های دانش بنیان از حمایت های زیادی از جلمه معافیت مالیاتی و دریافت وام و تسهیلات با کارمزد های پایین بهره مند می شود، بنابراین در صورتی که شرکت شما توانایی دانش بنیان شدن را دارد حتما برای ثبت آن اقدام کنید.
انواع شرکت دانش بنیان چیست؟
شرکت دانش بنیان دارای انواع مختلفی همانند شرکت های تولیدی، نوپا، نوآور، فناور و … می باشد که هر کدام با هم تفاوت دارند. برای آشنایی با تمامی این شرکت ها توصیه می شود حتما به مقاله انواع شرکت دانش بنیان در وب سایت ما مراجعه فرمایید.
برای جلسه مشاوره لطفا فرم زیر را تکمیل نمایید و یا با شماره های درج شده تماس بگیرید.